Zwiększ swoją świadomość finansową: Krótki przewodnik po finansach behawioralnych

Bartłomiej Florczak
Bartłomiej Florczak08.01.2024
Zwiększ swoją świadomość finansową: Krótki przewodnik po finansach behawioralnych

Wszyscy mamy cele finansowe i wielu z nas ma trudności z ich osiąganiem. Oczywiście, najłatwiej jest winić za to wszystko dookoła; niewystarczającą ilość pieniędzy, niezadowalające nas wynagrodzenie w pracy lub inne czynniki, ale w rzeczywistości to nasze zachowanie i decyzje są często największymi winowajcami. W dzisiejszym artykule przyjrzymy się bliżej dziedzinie finansów behawioralnych, w której psychologia spotyka się z pieniędzmi. Wspólnie odkryjemy, w jaki sposób nasze uprzedzenia i emocje kształtują nasze decyzje finansowe; od bezwiednego podążania za innymi po strach (awersję) przed stratami. Przygotuj się na wciągającą lekturę, która pozwoli Ci zrozumieć subtelne, ale potężne siły wpływające na Twoje wybory inwestycyjne i oferuje praktyczne wskazówki, które pomogą Ci poruszać się po świecie finansów jak profesjonalista.

Jeśli chcesz zmienić swój sposób myślenia o pieniądzach i szukasz świeżego spojrzenia na finanse osobiste jesteś we właściwym miejscu.

Zacznijmy od początku: ABC finansów behawioralnych

Finanse behawioralne dają możliwość zajrzenia do środka naszych finansowych umysłów. To dziedzina, w której ekonomia łączy swoje siły z psychologią, aby wyjaśnić, dlaczego nie zawsze wybieramy racjonalną drogę, jeśli chodzi o nasze decyzje związane z pieniędzmi. Zapomnij o oldskulowej idei, że wszyscy jesteśmy chłodnymi, spokojnymi i opanowanymi inwestorami. Jesteśmy ludźmi, a nasze emocje, osobiste fanaberie i przeczucia (intuicja) często przejmują nad nami kontrolę. Finanse behawioralne pokazują nam prawdziwy obraz sytuacji – dlaczego dokonujemy wyborów, które czasami pozostawiają nas drapiących się po głowie ze zdziwienia.

5 kluczowych koncepcji finansów behawioralnych: Warto o nich wiedzieć

Choć dziedzina finansów behawioralnych jest szeroka i bywa skomplikowana, istnieje kilka koncepcji, które najczęściej wpływają na nasz sukces w zarządzaniu pieniędzmi:

  • Mentalna księgowość: Czy Tobie również zdarza się inaczej traktować pieniądze w zależności od źródła ich pochodzenia? Na przykład zwrot z podatku często postrzegamy jako miłą niespodziankę, a nie otrzymanie z powrotem naszych własnych pieniędzy.
  • Podążanie za tłumem: Wszyscy mamy tendencję do podążanie za innymi, ale finansach bardzo często ulegamy różnym modom, nie wiedząc tak naprawdę, dlaczego (?)
  • Luka emocjonalna: Strach i chciwość często przejmują kontrolę nad naszym zachowaniem, a stres lub podekscytowanie mogą zakłócić racjonalne myślenie, wypaczając nasze decyzje finansowe bardziej, niż chcielibyśmy przyznać.
  • Zakotwiczenie: Ma miejsce, gdy podczas podejmowania decyzji zbytnio polegamy na pierwszej informacji, o której się dowiadujemy. To nastawienie ma wpływ na nasze finanse, zwłaszcza podczas dokonywania inwestycji lub robienia zakupów.
  • Samouwielbienie: Często wykazujemy nadmierną wiarę we własną wiedzę i umiejętności, klepiemy się po plecach za finansowe zwycięstwa, ale porażki zrzucamy na pecha lub wpływ czynników zewnętrznych.

Niewidzialne pułapki: Dziwaczny świat uprzedzeń behawioralnych

Uprzedzenia behawioralne często prowadzą nas do podejmowania nielogicznych lub wręcz szkodliwych decyzji dla naszych portfeli. Warto je znać, żeby móc skutecznie omijać zastawione przez nie pułapki:

  • Efekt potwierdzenia: Wszyscy mamy talent do poszukiwania informacji, które potwierdzają nasze przekonania, jednocześnie ignorując to, co ich nie potwierdza. Tworzymy w ten sposób pętlę, która może zaciemnić nasz finansowy osąd w różnych sytuacjach.
  • Uprzedzenia wynikające z doświadczenia: Nasze niedawne doświadczenia, takie jak krach na rynku i związane z nim starty, mogą mieć duży wpływ na nasze decyzje sprawiając, że oczekujemy (lub obawiamy się) „powtórki z rozrywki”.
  • Niechęć do ponoszenia strat: Strach przed utratą pieniędzy często przeważa nad radością z osiąganych zysków. Badania wykazały, że ból w wyniku straty określonej kwoty, odczuwamy ponad dwukrotnie silniej niż radość z jej zarobienia.
  • Stronniczość wynikająca ze znajomości: Trzymanie się tego, co znamy – na przykład lokalnych akcji – może ograniczać naszą różnorodność inwestycyjną (dywersyfikację), potencjalnie narażając nasze portfele na ryzyko.

Codzienne decyzje finansowe: Jak Twój mózg wpływa na Twój portfel

Zrozumienie finansów behawioralnych jest niczym złamanie kodu Twojego własnego umysłu. Pomaga dostrzec, kiedy Twoje emocje i uprzedzenia prowadzą Cię najzwyczajniej w świecie na manowce. Mając tę świadomość, możesz odpowiednio dopracować swoje strategie finansowe i dokonywać mądrzejszych oraz bardziej świadomych wyborów. To całkowicie zmienia zasady gry, wpływając na to, jak radzisz sobie z oszczędnościami, inwestycjami i codziennymi wydatkami. Nie chodzi tylko o nadążanie za rynkowymi trendami; chodzi o opanowanie Twojego indywidualnego sposobu myślenia o pieniądzach i odpowiednie zarządzanie nimi w zgodzie ze sobą.

Praktyczne wskazówki: Kilka pomysłów jak to wszystko ogarnąć

Chociaż całkowite uniknięcie naszych uprzedzeń finansowych może być wyzwaniem, wiedza o nich to już połowa sukcesu. Zrozumienie tych behawioralnych tendencji jest krokiem w kierunku podejmowania lepszych decyzji finansowych. Kilka prostych, ale skutecznych strategii może Ci w tym pomóc:

  • Stwórz długoterminowy plan finansowy.
  • Skup się na unikaniu pułapek (zarządzaniu ryzykiem), a nie tylko na pogoni za zyskami.
  • Prowadź dziennik swoich decyzji finansowych w celu refleksji i nauki na przyszłość.
  • Bądź otwarty na nowe, różnorodne pomysły inwestycyjne, aby uniknąć polegania wciąż na tych samych, starych schematach. Ostatecznie chodzi o doskonalenie Twojego podejścia do finansów osobistych, wykorzystując do tego wiedzę z zakresu finansów behawioralnych oraz bazę Twoich indywidualnych doświadczeń.

Twój nowy sposób myślenia o pieniądzach

Finanse behawioralne to nie tylko kolejna naukowa koncepcja; to podróż do poznania samego siebie w finansowym kontekście. Zrozumienie, w jaki sposób psychologia wpływa na Twoje decyzje, może pomóc Ci mądrzej zarządzać pieniędzmi. Nie chodzi o bycie doskonałym, ale o nieustane robienie postępów, aby dokonywać bardziej świadomych wyborów i móc spełniać finansowe marzenia zgodne z Twoimi długoterminowymi celami.

BeGlobal oferuje innowacyjne rozwiązania, które dzięki technologii (algorytmom) automatyzują wiele procesów i pozwalają wykorzystać wiedzę na temat finansów behawioralnych do optymalizowania strategii inwestycyjnych, dzięki którym możesz skutecznie realizować swoje cele. Wyobraź sobie, że Twoje inwestycje działają na autopilocie, pomagając Ci podejmować mądre decyzje bez większego wysiłku. To właśnie robi BeGlobal – upraszcza złożony świat finansów i czyni go dostępnym dla każdego.

Zarejestruj się na BeGlobal. Wyznacz cel. My poprowadzimy Cię krok po kroku do jego realizacji.

Artykuł stanowi informację reklamową. Przed podjęciem ostatecznych decyzji inwestycyjnych należy zapoznać się z prospektem informacyjnym BeGlobal SFIO oraz dokumentami kluczowych informacji.
Inwestowanie w fundusze inwestycyjne wiąże się z ryzykiem i nie gwarantuje realizacji założonego celu inwestycyjnego ani uzyskania określonego wyniku inwestycyjnego. Uczestnik powinien liczyć się z możliwością utraty przynajmniej części zainwestowanych środków. Wyniki historyczne nie stanowią gwarancji osiągnięcia podobnych zysków w przyszłości. Jednostki uczestnictwa nie są depozytem bankowym.
Szczegółowe informacje dotyczące inwestowania w subfundusze wydzielone w ramach BeGlobal SFIO i ryzyka inwestycyjne znajdują się w prospekcie informacyjnym oraz dokumentach kluczowych informacji. Wymienione dokumenty są dostępne w siedzibie Rockbridge TFI S.A., na Platformie BeGlobal oraz na stronie internetowej www.beglobal.pl. Wartość aktywów netto subfunduszy BeGlobal Profit oraz BeGlobal Profit+ może cechować się dużą zmiennością wynikającą ze składu portfela, w szczególności z powodu inwestycji w ETF-y dające ekspozycję na instrumenty udziałowe.
Informacja o ewentualnym odstąpieniu od zaniechania pobierania wynagrodzenia stałego za zarządzanie BeGlobal SFIO będzie podana do wiadomość uczestników Funduszu z co najmniej trzymiesięcznym wyprzedzeniem.
Materiał nie stanowi usługi doradztwa inwestycyjnego i nie należy go traktować jako rekomendacji inwestowania w jakiekolwiek instrumenty finansowe. Rockbridge TFI SA nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne szkody spowodowane wykorzystaniem opinii i informacji w nim zawartych.
Nie stanowi również oferty w rozumieniu art. 66 Kodeksu cywilnego, jak również usługi rekomendacji dotyczących instrumentów finansowych lub ich emitentów w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, a także nie jest formą świadczenia doradztwa podatkowego, ani pomocy prawnej.
Prawa autorskie do artykułu przysługują Rockbridge TFI. Żadna z części tego materiału nie może być kopiowana lub przekazywana nieupoważnionym osobom. Wykorzystywanie jej przez osoby nieupoważnione lub działające niezgodnie z powyższymi zastrzeżeniami bez pisemnej zgody Towarzystwa lub w inny sposób naruszający przepisy prawa autorskiego może być powodem wystąpienia z odpowiednimi roszczeniami.
Materiał pochodzi od spółki Rockbridge TFI S.A. podlegającej nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego.
Rockbridge Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. z siedzibą w Warszawie, przy ulicy Marszałkowskiej 142, jest wpisana do rejestru przedsiębiorców prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla M.ST. Warszawy, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, pod numerem KRS 0000002970, NIP: 527-21-53-832. Kapitał zakładowy i wpłacony: 27.251.869,00 zł